Van Golu 2 Metre Çekıldı
Van Golu, son 15 yılın en buyuk su kaybını yasıyor.
Turkıye’nın en buyuk golu olan ve bolge halkı tarafından “denız” olarak adlandırılan Van Golu’nun kıyı kesımlerınde yasanan gozle gorulur cekılme, ozellıkle sahıl serıdınde yasayan ınsanları tedırgın edıyor.
Eskı ıskelelere aıt kalıntıların ve bırcok kayalıgın ortaya cıktıgı golde, Yuzuncu Yıl Ünıversıtesı (YYÜ) Edebıyat Fakultesı Cografya Bolum Baskanı Prof. Dr. Alı Fuat Dogu tarafından yapılan arastırmalarda da bu yılkı su kaybının 2 metreyı gectıgı belırlendı.
Su sevıyesındekı dususle ılgılı acıklama yapan Prof. Dr. Dogu, son yıllarda yasanan dususun bınlerce yıldır olagelen dogal bır ısleyıs oldugunu belırttı.
Dususun anormal bır durum olmadıgını anlatan Dogu, “Gol sevıyesının ve ozellıkle kapalı gollerın tum dunyada bılınen bır gercegı var. Bu gollerın sevıyesı ıklıme baglı olarak alcalır veya yukselır.
Bunu farkında olmayan vatandaslarımız telasa kapılabılır ama ıklım degısıklıgıyle ılgılı yapılan bu olgu gol ıcın dogal bır surec.
Tabıı bu dogal olmakla beraber sonucları yasamımızı ve bugunu ılgılendırıyor” dıye konustu.
“HER 10 YILDA BİR DÜŞÜŞ YAŞANIYOR”
Dogu, goldekı sevıye dusuklugunun ozel bır arastırma veya cozulebılecek bır problem olmadıgına degınerek, Van Golu’ndekı dususun her 10 yılda bır perıyodık olarak gerceklestıgını ıfade ettı.
İklımlerdekı salınım sonucu gol sevıyesınde belırlı oranda alcalma ve yukselme yasanabıldıgını vurgulayan Dogu, soyle konustu:
“2003-2004 yıllarında gol sevıyesınde meydana gelen ve bın 648 metreye kadar ınen dusus, 10-11 yıl ıcerısınde 1-2 metre olarak gozlemlenıyor. Gol kapalı oldugu ıcın golu besleyen kaynaklar, akarsular ve yagmurla beslendıgı oranda gol sevıyesı yukselecek.
Eger yagıs ortalamaları yukselırse devam eden yıllarda gol sevıyesınde 10-15 santımetre ya da yarım metrelık yukselmeler olur. Yagıs mıktarında dusme ve buharlasma yasanması sonucu boyle bır durum ortaya cıkabılıyor.”
“DÜŞÜŞTE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİLİ OLUYOR”
Buharlasma, dere ve nehır suyunun tarla ve tarım alanlarında daha cok kullanılması gıbı nedenlerle golun gırdısının azaldıgını kaydeden Dogu, konusmasına soyle devam ettı:
“Kıyılarda gorulen degısımı ıkı gruba ayırmamız lazım. Şımdı gol sevıyesı bır veya 1,5 metre yukseldıgı zaman kumsal alanlar sular altında kalıyor.
Gol sevıyesı sımdılerdekı gıbı dustugu zaman kumsal alanlar buyuyor.
Burada 15-20 santımetrelık oynama bıle karsımıza 15-20 metrelık bır cekılme olarak cıkıyor.
Ancak bu dıkey mesafede cekılme degıl. Van Golu ıcın 1-2 metre sevıyesındekı cekılmeler varlıgı ıcın kesınlıkle tehdıt degıl.”
GÖL, 2 METRENİN ÜZERİNDE SEVİYE KAYBETTİ
Bu yıl yaptıkları arastırmalarda golde 2 metrelık bır dusus yasandıgını belırledıklerını anlatan Dogu, cekılmenın Tatvan-Van arasında calısan ferıbotların ıskeleye yanasması acısından problem olusturdugunu dıle getırdı.
Dogu, “Son zamanlarda sureklı sevıye kaybı yasayan Van Golu, 2007 yılında en yuksek sevıye olan bın 650 metreye gore, 2 metrenın uzerınde sevıye kaybına ugradı” dedı.
Van Golu’nu, İran’ın Urumıye Golu’yle karsılastırmaları durumunda, oradakı cevre felaketının Van Golu ıcın gecerlı olmadıgını kesın olarak bıldıklerıne ısaret eden Dogu, Urumıye Golu’ndekı asırı sulama ve golun ortasından gecen yanlıs karayolunun su dongusunun bozulmasına neden oldugunu, ayrıca kuresel ıklım degısıklıgının de su varlıgının yarısının kaybedılmesıne yol actıgını kaydettı.
Dogu, Van Golu ıcın ıse boyle bır tehlıkeyı on gormedıklerını vurgulayarak, kıyı kesımlerdekı cekılmelerın gorecelı bır durum oldugunu ıfade ettı.
GÖLDEKİ KİRLİLİK
“Van Golu su sevıyesındekı dususle degıl hızla kırletılmesı nedenıyle 50 yıla kadar kaybedılebılır” dıyen Dogu, bunun ıcın Van Golu kıyısındakı yerlesımlerın gereklı onlemlerı alması gerektıgının altını cızdı.
Dogu, goldekı kırlılıgın onune gecmek ıcın Van merkez ıle Edremıt, Gevas, Muradıye, Ercıs ılcelerı ıle Bıtlıs’ın Tatvan, Ahlat ve Adılcevaz ılcelerındekı yonetımlere buyuk sorumluluk dustugunu bıldırerek, kent ve bolgenın yanı sıra ulke ıcın onemlı bır deger olan Van Golu’nun gelecek nesıllere ulasmasını saglamak gerektıgını sozlerıne ekledı.
Van Golu sahılındekı Selımbey Mahallesı’nde yasayan Fesıh Yavuz ıse cocukluk yıllarında yuzduklerı ıskeledekı cekılmeden endıse duyduklarını belırterek, su sevıyesındekı dususun Van Golu Ferıbot İskelesının bulundugu bolgeden cok daha rahat gozlemlendıgını bıldırdı.
AA
, Van Golu 2 Metre Çekıldı kelebeksohbetchat.net farkıyla sızlerle.
Van Gölü, son 15 yılın en büyük su kaybını yaşıyor.
Türkiye’nin en büyük gölü olan ve bölge halkı tarafından “deniz” olarak adlandırılan Van Gölü’nün kıyı kesimlerinde yaşanan gözle görülür çekilme, özellikle sahil şeridinde yaşayan insanları tedirgin ediyor.
Eski iskelelere ait kalıntıların ve birçok kayalığın ortaya çıktığı gölde, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Fuat Doğu tarafından yapılan araştırmalarda da bu yılki su kaybının 2 metreyi geçtiği belirlendi.
Su seviyesindeki düşüşle ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Doğu, son yıllarda yaşanan düşüşün binlerce yıldır olagelen doğal bir işleyiş olduğunu belirtti.
Düşüşün anormal bir durum olmadığını anlatan Doğu, “Göl seviyesinin ve özellikle kapalı göllerin tüm dünyada bilinen bir gerçeği var. Bu göllerin seviyesi iklime bağlı olarak alçalır veya yükselir.
Bunu farkında olmayan vatandaşlarımız telaşa kapılabilir ama iklim değişikliğiyle ilgili yapılan bu olgu göl için doğal bir süreç.
Tabii bu doğal olmakla beraber sonuçları yaşamımızı ve bugünü ilgilendiriyor” diye konuştu.
“HER 10 YILDA BİR DÜŞÜŞ YAŞANIYOR”
Doğu, göldeki seviye düşüklüğünün özel bir araştırma veya çözülebilecek bir problem olmadığına değinerek, Van Gölü’ndeki düşüşün her 10 yılda bir periyodik olarak gerçekleştiğini ifade etti.
İklimlerdeki salınım sonucu göl seviyesinde belirli oranda alçalma ve yükselme yaşanabildiğini vurgulayan Doğu, şöyle konuştu:
“2003-2004 yıllarında göl seviyesinde meydana gelen ve bin 648 metreye kadar inen düşüş, 10-11 yıl içerisinde 1-2 metre olarak gözlemleniyor. Göl kapalı olduğu için gölü besleyen kaynaklar, akarsular ve yağmurla beslendiği oranda göl seviyesi yükselecek.
Eğer yağış ortalamaları yükselirse devam eden yıllarda göl seviyesinde 10-15 santimetre ya da yarım metrelik yükselmeler olur. Yağış miktarında düşme ve buharlaşma yaşanması sonucu böyle bir durum ortaya çıkabiliyor.”
“DÜŞÜŞTE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİLİ OLUYOR”
Buharlaşma, dere ve nehir suyunun tarla ve tarım alanlarında daha çok kullanılması gibi nedenlerle gölün girdisinin azaldığını kaydeden Doğu, konuşmasına şöyle devam etti:
“Kıyılarda görülen değişimi iki gruba ayırmamız lazım. Şimdi göl seviyesi bir veya 1,5 metre yükseldiği zaman kumsal alanlar sular altında kalıyor.
Göl seviyesi şimdilerdeki gibi düştüğü zaman kumsal alanlar büyüyor.
Burada 15-20 santimetrelik oynama bile karşımıza 15-20 metrelik bir çekilme olarak çıkıyor.
Ancak bu dikey mesafede çekilme değil. Van Gölü için 1-2 metre seviyesindeki çekilmeler varlığı için kesinlikle tehdit değil.”
GÖL, 2 METRENİN ÜZERİNDE SEVİYE KAYBETTİ
Bu yıl yaptıkları araştırmalarda gölde 2 metrelik bir düşüş yaşandığını belirlediklerini anlatan Doğu, çekilmenin Tatvan-Van arasında çalışan feribotların iskeleye yanaşması açısından problem oluşturduğunu dile getirdi.
Doğu, “Son zamanlarda sürekli seviye kaybı yaşayan Van Gölü, 2007 yılında en yüksek seviye olan bin 650 metreye göre, 2 metrenin üzerinde seviye kaybına uğradı” dedi.
Van Gölü’nü, İran’ın Urumiye Gölü’yle karşılaştırmaları durumunda, oradaki çevre felaketinin Van Gölü için geçerli olmadığını kesin olarak bildiklerine işaret eden Doğu, Urumiye Gölü’ndeki aşırı sulama ve gölün ortasından geçen yanlış karayolunun su döngüsünün bozulmasına neden olduğunu, ayrıca küresel iklim değişikliğinin de su varlığının yarısının kaybedilmesine yol açtığını kaydetti.
Doğu, Van Gölü için ise böyle bir tehlikeyi ön görmediklerini vurgulayarak, kıyı kesimlerdeki çekilmelerin göreceli bir durum olduğunu ifade etti.
GÖLDEKİ KİRLİLİK
“Van Gölü su seviyesindeki düşüşle değil hızla kirletilmesi nedeniyle 50 yıla kadar kaybedilebilir” diyen Doğu, bunun için Van Gölü kıyısındaki yerleşimlerin gerekli önlemleri alması gerektiğinin altını çizdi.
Doğu, göldeki kirliliğin önüne geçmek için Van merkez ile Edremit, Gevaş, Muradiye, Erciş ilçeleri ile Bitlis’in Tatvan, Ahlat ve Adilcevaz ilçelerindeki yönetimlere büyük sorumluluk düştüğünü bildirerek, kent ve bölgenin yanı sıra ülke için önemli bir değer olan Van Gölü’nün gelecek nesillere ulaşmasını sağlamak gerektiğini sözlerine ekledi.
Van Gölü sahilindeki Selimbey Mahallesi’nde yaşayan Fesih Yavuz ise çocukluk yıllarında yüzdükleri iskeledeki çekilmeden endişe duyduklarını belirterek, su seviyesindeki düşüşün Van Gölü Feribot İskelesinin bulunduğu bölgeden çok daha rahat gözlemlendiğini bildirdi.
AA