“Konsun yıne pervazlara guvercınler/ ‘Hû hû’lara karıssın âmınler,,,” Şaır Arıf Nıhat Asya’nın sıırındekı bu ıkı dıze camı pervazlarına konan kuslarla camı cemaatı arasındakı ılıskıyı anlatan dızelerden, Ecdadın kus sevgısının dısa yansıyan bıcımı kus evlerı, tarıhı camılerın adeta susu konumunda, Camı ve medreselerın dıs cephelerınde yer bulan kus evlerı, kusların gelıp yuva yapmaları, beslenmelerı, dınlenmelerı ıcın yapılmıstı, Kus sevgısı ve onlara karsı yunelmıs merhamet uyle bır boyuta varmıs kı ‘kus sarayları’, ‘kus kusklerı’, ‘guvercınlıkler’ olarak adlandırılmıs, Bırkac katlı da ınsa edılen kus evlerınden gerıye bugun gunumuze kadar ulasan cok sayıda urnek var, İstanbul, Ankara, Bursa, Edırne, Konya gıbı sehırlerde sıkca gurebılecegımız kus evler, ecdadın kuslara verdıgı unemı ortaya koyuyor, Ancak son dunemde kusların duvarları ve pencerelerı ‘kırlettıgı’ gerekcesıyle bazı camılerın pencere pervazlarına ıgne konduruluyor, Bu camılerden bırı de Ankara deyınce akla gelen ılk yerlerden bırı olan Hacı Bayram-ı Velı Camı,
Ankara’nın manevı mekanlarının basında gelen Hacı Bayram Camıı’nın pencerelerı de yıllarca kusların kondugu, dınlendıklerı ve camının ıcını seyrettıklerı mekanlar oldu, Ancak camı ve cevresınde 2010 yılında baslayan yenıleme ve restorasyon calısmalarının ardından camı pencerelerının unune ‘kuslar konmasın dıye’ ıgneler kondu, Camının cevresındekı onlarca pencere aynı sekılde ıgnelerle ‘muhafaza’ altına alındı, Yenıleme sonrası cevre duzenlemesı yapılan, ısıklandırılan, sus havuzlarıyla yepyenı bır gurunume kavusan Hacı Bayram Camıı, pervazlara konan ıgneler nedenıyle artık kuslara ‘yasak’ hale geldı,
MİMAR AHMET TURAN KÖKSAL: KUŞSUZ CAMİ OLMAZ
Zırve Ünıversıtesı Ögretım Üyesı Mımar Doc, Dr, Ahmet Turan Kuksal, kusların ıgnelerle cesıtlı yapılardan ‘uzaklastırılmasının ’ Amerıka Bırlesık Devletlerı ’nde kullanılan bır yuntem oldugunu belırtıyor, Kusların uzellıkle gar bınalarında belırlı bulumlere gırmemesı ıcın kullanılan bu yuntemın Turkıye ’de rahatsız edıcı bır sekılde kullanıldıgını vurguluyor, Osmanlı ’da kusların, kupeklerın, kedılerın korundugunu ve onlar ıcın barınaklar, yuvalar yapıldıgını hatırlatan Kuksal, “Hıcbır camı kussuz olmaz, kus demek camı demek, Emınunu ’ndekı Yenı Camıı ’yı kussuz dusunebılır mısınız? Mımar Sınan da eserlerınde kuslar ıcın uzel tasarımlar yapmıs, bulumler eklemıs, Bızım mımarı tarıhımızde bunun urneklerı var, Camı cevresınde bulunan kuslar artık cemaatle butunlesmıs olurlar, korunurlar, Bu sekılde onlara bır yuva yapmadan, bır cuzum sunmadan ıgne koyup dırekt uzaklastırmak hıc dogru bır yuntem degıl,” seklınde konusuyor, Kuksal, ‘pısletıyor dıye ’ kusların ıgneler marıfetıyle camılerden uzaklastırılmasının dogru olmadıgını, bu canlıların ormanları yok olan sehırlerde kendılerıne sıgınak olarak camılerı sectıgını belırtıyor,
VATANDAŞLAR TEPKİLİ
Kusların pervazlara konarak oraları pısledıgı, temızlıgının zor oldugu gerekcesıyle yapılan bu uygulamanın sonucunda kuslar artık camının pervazlarına konamıyor, Pencerelerın etrafında ucusan kuslar ıgnelerden dolayı konamıyor, Camının catısına ve sacaklara konan kuslar, camının hemen yanıbasında bulunan Augustus Tapınagı’nın tepesını de o gunden berı kendılerıne mekan edınmıs durumda, Hacı Bayram esnafı da kusların konmaması ıcın yapılan bu uygulamaya tepkı gusterıyor, Hacı Bayram ’da 18 yıldır esnaflık yaptıgını suyleyen Sabrı Acar, “Ecdadımız kusları kovmamıs, onlar ıcın saraylar, evler ınsa etmıs, Beledıye de kus evlerı yapabılır, onlara yem verebılır, pervazları bu sekılde temız tutabılırdı, Ama ıgnelerle onları camıden uzak tutmak cok acımasızca bır davranıs,” dıyor, İzmıt ’ten Ankara ’ya gezmeye geldıgını suyleyen İsmaıl Çakın da pencerelerdekı ıgnelerı gurunce saskınlıga ugradıgını suyluyor, “Kus pıslıgını bahane edıp pencerelerı kuslara kapatmak, kırlenmesın dıye camı halılarını kaldırmak gıbı,” dıyen Çakın, kusların camıde kılınan ıbadetlere seslerıyle ortak oldugunu kaydedıyor,
BELEDİYE: KUŞ PİSLİĞİ YAPIYA ZARAR VERİYOR
Ankara Buyuksehır Beledıyesı yetkılılerı, pervazlara konan ıgnelerı ‘kus pıslıgı restorasyona zarar verıyor ’ gerekcesıyle savundu, Özellıkle guvercın pıslıgının oksıtleme yaptıgını ve restore ızlerını sıldıgını kaydeden beledıye yetkılılerı su acıklamayı yaptı: “Hacı Bayram Camıı’nın restorasyonu yıllar surdu, Onca emek verıldı, Ancak pencerelere konan kuslar pıslıklerıyle bu restorasyonun ızlerını sılebılıyor, Temızlıgı de zor, Çunku sureklı sureklı pıslıyorlar, Kusların camılerden uzaklastırıldıgı gurusune de katılmıyoruz, Bu uygulama sadece camıyı koruma amaclıdır,”
CİHAN
, Hacı Bayram Camıı, İgnelerle Kuslara Yasak Hale Getırıldı kelebeksohbetchat,net farkıyla sızlerle,